Auteur: Jill Gregory & Karen Tintori
Oorspronkelijke titel: The book of names
Uitgeverij Unieboek (www.unieboek.nl)
Het verhaalJaren na een bijna-dood ervaring flitsen op verschillende tijdstippen namen van personen door het hoofd van David Shepard. Hij weet niet wat ze betekenen, maar schrijft ze voor de zekerheid op in een zakboekje. Bij toeval ontdekt hij dat één van de namen overeenkomt met iemand die recentelijk op onnatuurlijke wijze is overleden. Als David onderzoek doet naar de namen in zijn boekje, komt hij er achter dat dit voor een aantal andere mensen ook het geval is. Als de nieuwste naam die hij doorkrijgt van een dierbaar familielid blijkt te zijn, is hij vastbesloten om het geheim te ontrafelen en de gebeurtenissen te stoppen.
Via een vriend komt hij in contact met een rabbi en de Israëlische archeologe Yael. Het blijkt al snel dat ze het moeten opnemen tegen een machtig gnostiek genootschap, die de wereld wil vernietigen. De manier waarop ze dit willen doen is door de stenen uit het borstschild van Aäron te bemachtigen en door het uitmoorden van de zogenaamde Lamed Vovniks, een groep van 36 rechtvaardigen. Volgens een Joodse traditie houdt de wereld op te bestaan zodra deze groep er niet meer is. Yael en David moeten hun uiterste best doen om uit handen van hun tegenstanders te blijven en tegelijkertijd de wereld van de ondergang te redden.
Bijbelse connectie
Het boek Het boek der Namen heeft een relatie met Adam, Mozes en Aäron. Nadat God de mens had gemaakt, mocht Adam alle levende wezens een naam geven. De bijbel zegt nergens of deze namen werden opgeschreven, volgens de joodse traditie gebeurde dit wel. Dit boek der namen wordt in de familie overgeleverd en komt uiteindelijk bij Mozes terecht.
In de woestijn heeft Mozes regelmatig contact met God en krijgt hij onder andere de opdracht om een heiligdom te bouwen. Aäron en zijn zonen worden uitverkoren als priester. Voor hun kleding worden ook regels gegeven. Op het borstschild dienen twaalf orakelstenen gezet te worden, die ieder een naam ingegraveerd hebben van één van de stammen van Israël en die het contact tussen de Israëlieten en God zal ondersteunen. Flavius Josephus schrijft in De oude geschiedenis van de Joden dat de stenen oplichtten als God nabij was (boek III, 214-218).
Het gnostieke genootschap gelooft wel in de Allerhoogste, maar zien deze niet als degene die de aarde en de mensheid heeft gecrëeerd. Dit wordt toegeschreven aan een lagere godheid, de demiurg (soms ook Jaldaboath genoemd), die overigens wel beweert de enige ware God te zijn en toegeeft jaloers van aard te zijn. Enkele passages uit het Nieuwe Testament worden door de gnostici ook in verband gebracht met een god van de wereld.
Het verhaal van de Lamed Vovniks is niet in de bijbel terug te vinden, echter wel in de Talmoed, een verzameling van joodse geschriften die commentaar geven op het Oude Testament. Volgens de Talmoed kan God de wereld in stand houden zolang er 36 Lamed Vovniks binnen één generatie in leven zijn. Minder rechtvaardigen betekent meer rampspoed voor de wereld en uiteindelijk de ondergang als er niemand meer overblijft. Volgens de normale cyclus wordt automatisch een nieuwe Lamed Vovnik geboren als een andere een natuurlijke dood sterft.
De Nieuwe Bijbelvertaling, Oude Testament
Genenis 2:19-21, Adam geeft alle levende wezens een naam
Exodus 28: 15-30, aanwijzingen voor het priesterkleed worden gegeven
Exodus 34, 10-17, de Heer duldt geen andere goden naast zich
De Nieuwe Bijbelvertaling, Nieuwe Testament
2 Korintiërs 4: 1-6, de ongelovigen zijn verblind door de god van deze wereld
1 Johannes 5: 18-21, de wereld is in de macht van hem die het kwaad zelf is
Apocriefen
Het Geheime Boek van Johannes: een alternatief scheppingsverhaal
Babylonische Talmoed
Sanhedrin 97b: de wereld dient steeds 36 rechtvaardigen te hebben
Stof tot nadenken
In de tweede eeuw veroorzaakte Marcion, die actief was in de kerk van Rome, opschudding door te beweren dat de God van het Oude Testament niet dezelfde was als die van het Nieuwe Testament. Gedreven door de vraag hoe het kon dat er zoveel kwaad in de wereld was, terwijl God toch stond voor de goedheid zelve, kwam hij tot de conclusie dat de oorlogszuchtige en jaloerse god van Oude Testament niet de ware God was. Hij verwierp daarmee het complete OT en stelde voor om het christendom van alle joodse invloeden te zuiveren. Men was het niet met hem eens en hij werd uit de kerk verbannen. Hoewel Marcion niet bekend staat als gnosticus, had hij deze uitspraken wel gemeen met de gnostici. Ook die geloofden dat de schepper van de fysieke wereld niet de Allerhoogste was, maar juist een lagere godheid, de demiurg. Omdat deze in het geheim was geschapen, had hij geen weet van de Allerhoogste en beweerde hij dat hij de god van de wereld was. Door een ingreep van de Allerhoogste werd toch nog iets van het goddelijke in de mens gebracht. Deze godsvonk legt de verbinding tussen de mens en het spirituele rijk. Ons stoffelijk omhulsel en de hele fysieke wereld zijn in principe slecht en scheiden ons van de Allerhoogste. De dood is een bevrijding.
Volgens de gnostici was deze valse scheppergod niet volmaakt en vaardigde daarmee ook onvolmaakte wetten uit. Daarnaast duldde deze scheppergod niemand naast zich, zoals in de bijbel staat te lezen. Juist dit soort uitspraken worden gezien als bewijs dat het hier niet om de Allerhoogste, de bron van alles, gaat. Want als je de Allerhoogste bent, op wie zou je dan jaloers moeten zijn?
Door de eeuwen heen werden gnostici vervolgd door de kerk in een poging om deze stroming met wortel en tak uit te roeien. Dat laatste lukte niet, hoewel het aantal aanhangers sterk was teruggedrongen, bleven er altijd geheime genootschappen bestaan.
In de bijbel staat te lezen dat God aan Mozes allerlei wetten gaf, die vervolgens werden opgeschreven en de eerste hoofdstukken van het Oude Testament vormden. Bij iedere wet hoorde echter ook een uitleg, die mondeling werd doorgegeven. In de loop der eeuwen werden standpunten van voorname rabbijnen toegevoegd. Pas rond 350 n.Chr. werden de commentaren voor het eerst op papier gesteld en vormden de Talmoed. Tegen die tijd was het christendom al lang een eigen weg ingeslagen.
In Handelingen wordt beschreven hoe de eerste christenen aan hun joodse wortels vasthielden en daarmee in conflict kwamen met christenen die een andere godsdienst als achtergrond hadden. Het punt stond hoog op de agenda van de vroegste kerk en tijdens een apostelconcilie rond 50 n.Chr. werd bepaald dat men christen kon worden zonder eerst jood te worden. Door de succesvolle zendingsmissies naar omliggende landen, groeide het aantal christenen zonder joodse achtergrond erg hard en werd de binding met de traditionele wetten steeds zwakker.
Handelingen verhaalt ook over de christelijke leider Stefanus, die voor de hogepriester moet verschijnen. Daar vertelt hij dat de joden een dwaling hebben begaan door Jezus af te wijzen en zelfs te vermoorden. Die bewering viel niet goed bij de joodse toehoorders, Stefanus werd gestenigd en werd zo de eerste christelijke martelaar. De breuk werd definitief toen een groep joodse schrijvers en geleerden rond 90 n.Chr. zich duidelijk uitsprak tegen de christenen. De volgelingen van Jezus waren ketters die uitgeroeid dienden te worden.
De boeken van het Oude Testament horen wel bij het christendom, de rabbijnse uitlegging hiervan is niet overgenomen.
Links
Recensies op Crimezone.nl
Het Geheime Boek van Johannes (Engelstalig)
De valse scheppergod, de demiurg, op Wikipedia (Engelstalig)
De scheuring tussen joden en christenen
Introductie tot de Talmoed
Babylonische Talmoed, Sanhedrin 97b, de Lamed Vovniks (Engelstalig)
Boeken met verwant thema
Het Mozes mysterie - Harry Tenholter
