zondag 6 december 2009

De opvolger - Alex van Galen (2007)

Titel: De opvolger
Auteur: Alex van Galen
Uitgeverij Prometheus (www.uitgeverijprometheus.nl)

Het verhaal
In 1945 wordt een Nederlandse pater in Neurenberg door een gevangen SS’er gewaarschuwd dat een eeuwenoud relikwie in handen van de nazi’s dreigt te vallen. Zestig jaar later wordt de oude pater vermoord en een andere monnik ontvoerd. Als de broer van de ontvoerde monnik, Daniel de Ruyter, het notitieboekje van de vermoorde pater in handen krijgt, moet hij vluchten voor zowel de moordenaar als Interpol. Samen met zijn jeugdliefde Eva gaat Daniel op zoek naar zijn ontvoerde broer en het geheim dat de oude monnik al die tijd met zich heeft meegedragen. Tijdens een bloedstollende achtervolging doen Daniel en Eva verbijsterende ontdekkingen over de obsessie van de nazi’s voor religieuze symbolen en relikwieën en over een geheim genootschap welke streeft naar een nieuw Europees rijk met behulp van de speer waarmee de zijde van Jezus Christus werd doorboord.

Bijbelse connectie
Het boek De opvolger heeft een relatie met de zogeheten Lans van het Lot. Deze lans werd indertijd door een Romeinse soldaat gebruikt om bij de kruisiging Jezus in zijn zij te steken. Dit om te controleren of Jezus inderdaad al gestorven was. Water en bloed vloeiden uit de wond. In de apocriefe Handelingen van Pilatus (onderdeel van het evangelie van Nicodemus) krijgt de soldaat de naam Longinus. Om deze reden wordt er ook wel gesproken over de Speer van Longinus.
In de bijbel wordt op diverse plaatsen gerept over voorwerpen die krachten zouden bezitten na een aanraking door een heilige of door Jezus Christus. Deze passages onderschrijven de werking van relieken. In het Oude Testament wordt geschreven over een overleden man die in het graf wordt gegooid van Elisa, een dienaar van God die wonderbaarlijke handelingen verrichtte. Toen de man met het gebeente van Elisa in aanraking kwam, werd hij levend, rees overeind en verliet het graf. Nog een andere verwijzing naar de bijzondere krachten van voorwerpen die in aanraking geweest zijn met profeten is te vinden in het Nieuwe Testament. God gaf Paulus bijzondere krachten, die overgebracht werden naar de doeken die hij om zijn lichaam droeg. Deze doeken werden vervolgens naar de zieken gebracht, die bij aanraking genazen van hun kwalen.

De Nieuwe Bijbelvertaling, Oude Testament
2 Koningen 13:20-21, een overledene komt tot leven na aanraking met de botten van Elisa

De Nieuwe Bijbelvertaling, Nieuwe Testament
Johannes 19:34, de zijde van Jezus wordt doorboord met een speer
Lukas 8:43-48, genezing na het aanraken van het kleed van Jezus
Handelingen 19:11-12, Paulus draagt helende krachten over op zijn doeken

Apocriefen
Handelingen van Pilatus (16:7), de soldaat die de zijde van Jezus doorboort, draagt de naam Longinus

Stof tot nadenken
In de eerste eeuwen na Christus circuleerden veel verhalen over wonderen en krachten die werden toegeschreven aan relieken. In de middeleeuwen waren deze verhalen zo mogelijk nog populairder en iedere machthebber probeerde dan ook in het bezit te komen van een reliek. Dit bezit gaf een zekere status en bescherming tegen vijanden. De kruistochten waren niet alleen om het Heilige Land te bevrijden, maar dienden zeer zeker ook om zoveel mogelijk relieken te bemachtigen.
In 570 werd de speer genoemd door pelgrim Sint Antonius van Piacenza, die dit voorwerp aantrof in een basiliek in Jeruzalem. Vanaf die tijd wordt de speer regelmatig genoemd in kerkelijke documenten. In de 6e eeuw wordt de lans diverse malen genoemd, omdat het van eigenaar wisselde en omdat het blad in tweeën brak. Het puntje kwam na enkele omzwervingen uit in Constantinopel en werd eeuwen later verkocht aan de Franse koning Louis IX. Sinds de Franse revolutie is het reliek verdwenen.
Het grootste deel van de lans maakte ook de nodige omzwervingen en werd omgeven door mooie verhalen over eigenaarschap. Zo zou dit reliek vanuit Jeruzalem naar Constantinopel gebracht zijn, waar het in 1492 in handen van de Turken viel. De Turkse sultan Bajazet stuurde het reliek naar Paus Innocent VIII in ruil voor een gunst. Dit reliek bevindt zich nog steeds in Rome, in de Sint Pieter. Of dit werkelijk de echte lans is, is niet vastgesteld. Zeker is dat er zich in Wenen in het Hofburg museum ook een lans bevindt, waarvan gesteld wordt dat dit de lans is waarmee Christus werd doorboord.
Rondom de speer zijn verhalen geweven van de grote macht van dit reliek. De bezitter van de speer zou de macht krijgen om de wereld te veroveren, maar verlies zou een onmiddellijke dood betekenen. In het rijtje eigenaars komen de volgende namen voor : Constantijn, Justinianus, Karel de Grote, Otto de Grote, Keizer Wilhelm II van Duitsland, de Habsburgers en tot slot Adolf Hitler. Het reliek werd door hem gestolen uit het Weense museum. Later werd het door generaal Patton weer geretourneerd. Dat laatste wordt betwist door schrijver Howard Buechner, die beweert dat het slechts een kopie was die terugkeerde naar Oostenrijk. Het origineel werd verborgen en zou zich tot op heden in handen van een obscuur genootschap bevinden, welke streeft naar werelddominantie.

Links
Recensies op Crimezone.nl

De heilige lans op Wikipedia (Nederlanstalig)
De heilige lans op Wikipedia (Engelstalig)
Handelingen van Pilatus in het Evangelie van Nicodemus (Engelstalig)
Hitler en de heilige lans

Boeken met verwant thema
De Zwarte Madonna - Davis Bunn