Het Golgotha dossier - Philipp Vandenberg (2003)

Titel: Het Golgotha dossier
Auteur: Philipp Vandenberg
Oorspronkelijke titel: Die Akte Golgatha
Uitgeverij Karakter (www.karakteruitgevers.nl)

Het verhaal
Een patiënt sterft tijdens een levertransplantatie; het orgaan blijkt vergiftigd te zijn. De chirurg die de operatie uitvoerde wordt geschorst en gaat op onderzoek uit om zijn naam te zuiveren. Het spoor leidt in eerste instantie richting illegale handel in organen. Al snel echter vallen ook in die hoek doden, waardoor duidelijk wordt dat er nog een partij in het spel is. Het nieuwe spoor volgt het leven van de gestorven patiënt, die archeoloog bleek te zijn en opgravingen in Jeruzalem deed. Hierbij had hij beenderenkistjes gevonden die uit de tijd van Jezus Christus stamden. De inhoud hiervan zou wel eens sensationeel kunnen zijn en juist op het moment dat hij de openbaarheid wilde opzoeken, komt hij om het leven. Wat dient er tegen elke prijs geheim gehouden te worden?

Bijbelse connectie
Het boek Het Golgotha dossier heeft een relatie met de kruisdood, opstanding en hemelvaart van Jezus Christus. Nadat Jezus aan het kruis gestorven is, wordt hij in een rotsgraf gelegd. Op verzoek van de joodse hogepriesters wordt het graf bewaakt door Romeinse soldaten. Jezus had immers voorspeld dat hij na drie dagen zou opstaan en de soldaten moesten voorkomen dat volgelingen van Jezus het graf zouden leeghalen en vervolgens zouden beweren dat de voorspelling was uitgekomen.
Drie dagen later gaan enkele vrouwen, onder wie Maria Magdalena naar het graf. Het graf is leeg en engelen vertellen de vrouwen dat Jezus is opgestaan. Er wordt verder verteld dat Jezus vlakbij het graf verschijnt aan Maria Magdalena, die Hem in eerste instantie niet herkend. Korte tijd later verschijnt hij, in andere gedaante, ook aan twee apostelen en vervolgens aan de overige apostelen.
Veertig dagen na Zijn opstanding wordt hij in de hemel opgenomen. Lucas en Marcus vermelden hierbij geen details, in Handelingen staat dat Jezus omhoog geheven werd en in een wolk opgenomen tot hij uit het zicht verdween.
In de apocriefe geschriften staat het verhaal van de Romeinse soldaten die het graf moesten bewaken. Zij vertellen de joodse hogepriesters van een aardbeving en de komst van een engel, die de steen voor het graf wegrolt en Maria Magdalena en de andere vrouwen zegt dat Jezus is opgestaan. De hogepriesters geven de soldaten een grote som geld om te beweren dat ze in slaap waren gevallen en dat leerlingen van Jezus toen het lichaam hadden meegenomen. De apocriefen beschrijven verder nog dat getuigen hebben gezien dat Jezus predikte en tot slot in de hemel werd opgenomen.

De Nieuwe Bijbelvertaling, Nieuwe Testament
Johannes 19:38-42, het lichaam van Jezus wordt in het graf gelegd
Matteüs 28:62-66, het graf wordt bewaakt
Lukas 24:1-8, het graf wordt leeg aangetroffen, engelen vertellen van de opstanding
Johannes 20:14-18, Jezus verschijnt bij het lege graf aan Maria Magdalena
Marcus 16:12-14, Jezus verschijnt aan de discipelen
Handelingen 1:9, Jezus vaart ten hemel in een wolk

Apocriefen
Evangelie van Petrus 56, een jongeman vertelt dat Jezus herrezen is
De handelingen van Pilatus 13:1-3, de soldaten bij het graf zien een enge
De handelingen van Pilatus 14:1-2, Jezus wordt in de hemel opgenomen

Stof tot nadenken
Theologen maken onderscheid tussen opwekking en opstanding van de doden. Bij opwekking is sprake van een terugkeer in het fysieke leven en hervatting van het leven. Bij opstanding is geen sprake van een lichamelijke terugkeer, maar kan de opgestane persoon in diverse gedaantes zichtbaar worden aan nog levenden. De tijdsperiode van deze verschijningen is meestal beperkt. De meningen over de gebeurtenissen na de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn verdeeld; is hier sprake van een opwekking en daarmee fysieke terugkeer in het leven of is er juist sprake van een opstanding waarbij alleen sprake is van verschijningservaringen bij nabestaanden? Bestudering van de diverse bijbelteksten (inclusief de apocriefen) levert geen uitsluitsel op.

In 1980 werd bij opgravingen in Jeruzalem een rotsgraf gevonden waarin zich een aantal beenderenkistjes (ossuaria) bevonden. Een aantal van deze kistjes had een inscriptie, o.a. Maria, Jozef en Jezus zoon van Jozef. In 1995 maakte een BBC team een documentaire over de vondst, waarbij ze suggereerden dat ze mogelijk het graf van Jezus, zijn familie en Maria Magdalena hadden gevonden. In 2007 werd er opnieuw een documentaire gemaakt (uitgezonden op Discovery Channel), waarin deze keer met grote stelligheid werd beweerd dat het graf en de beenderen hadden toebehoord aan Jezus en Zijn familie. Een stroom publicaties van zowel voor- als tegenstanders was het gevolg. In Nederland heeft Jacob Slavenburg er een boek over geschreven. Theologen trekken zijn conclusies in twijfel. Als dit graf werkelijk van Jezus en zijn familie was, hoe had dan ooit het opstandingsverhaal verkondigd door de apostelen geloofwaardig kunnen zijn? Immers, men hoefde alleen maar op het graf te wijzen om aan te geven dat er geen opstanding en hemelvaart had plaatsgevonden.

Links
Recensies op Crimezone.nl

De handelingen van Pilatus, in het Evangelie van Nicodemus (Engelstalig)
Dood en herrijzenis van Jezus Christus op Wikipedia
Verhandeling over de opstanding van Jezus Christus
Vragen over de aard van de opstanding, fysiek of spiritueel (Engelstalig)
Hemelvaart van Jezus Christus op Wikipedia
Achtergronden bij de Discovery documentaire The lost tomb of Jezus
Het vermeende graf van Jezus op Wikipedia
Commentaar op de documentaire op de God and Science website (Engelstalig)
Interview met Jacob Slavenburg, auteur van het boek Het graf van Jezus
Theologisch commentaar op het boek Het graf van Jezus

Boeken met verwant thema
De 1stelingen - Ton van Mourik
De zaak van het verdwenen lichaam - Kel Richards
De broederschap - Daniel Easterman
Het volmaakte relikwie - Michael Byrnes