Auteur: Ottar M. Nordfjord
Oorspronkelijke titel: Hnífur Abrahams
Uitgever Verbum (www.verbumcrime.nl)
Enkele uren voor een professor tijdens een persconferentie een belangrijke onthulling zal doen, wordt hij vermoord. Hij weet nog net voor zijn dood een ansichtkaart met aanwijzingen achter te laten. Deze vriend, een historicus, probeert de cryptische boodschap te ontcijferen, maar komt er al snel achter dat de moordenaars nu ook hem op het oog hebben. Al gauw wordt duidelijk dat het gaat om een verloren gewaand document geschreven door Abraham, aartsvader van de drie monotheïstische religies. De zoektocht gaat van de ene naar de andere locatie waar iedere keer weer een stukje van de puzzel zichtbaar wordt. De aanwijzingen lijken aan te geven dat de tekst van het document afwijkt van de teksten in de bijbel, waardoor ze een bedreiging zijn voor het geloof van joden en christenen. De jacht op het document wordt steeds grimmiger en de lijken stapelen zich op. Zal het document het grote publiek ooit bereiken of zal het vernietigd worden?
Bijbelse connectie
Het boek Abrahams mes heeft een relatie met het leven van Abraham, zijn twee vrouwen, zijn twee zonen en het offer dat hij bracht aan God.
Abraham leefde zo’n 4000 jaar geleden en zijn verhaal staat opgetekend in Genesis. God geeft Abraham (die toen nog Abram heette) de opdracht om Haran te verlaten en naar Kanaän te gaan en belooft de dan nog kinderloze Abraham dat hij een groot volk zal voortbrengen en dat het land Kanaän aan zijn nakomelingen gegeven zal worden. Die belofte wordt later herhaald, het land zal aan de talrijke nakomelingen gegeven worden.
Omdat hij met Sara (die toen nog Sarai heette) nog geen kinderen heeft, dringt zij aan op een tweede huwelijk tussen Abram en Hagar, een Egyptische slavin. Met haar krijgt hij zijn eerste zoon, Ismaël. Later belooft God aan Abraham dat hij ook bij zijn vrouw Sara een zoon zal krijgen en dat Hij het verbond met deze zoon zal voortzetten. Nadat Isaak geboren is, stuurt Sara Hagar en Ismaël weg. Ze dolen door de woestijn en alleen door ingrijpen van God zelf wordt voorkomen dat ze beiden sterven. Korte tijd later wordt Abraham door God opgeroepen om Isaak, zijn geliefde eerstgeborene, te offeren. Op het allerlaatste moment wordt het offer door een ingreep van God verijdeld.
De Nieuwe Bijbelvertaling, Oude Testament
Genesis 12: 1-8, God spreekt Abraham toe
Genesis 15: God herhaalt de belofte van land en nakomelingen
Genesis 16:15, Ismaël wordt geboren
Genesis 17:15-22, God belooft een zoon bij Sara
Genesis 21:8-21, God beschermt Hagar en Ismaël
Genesis 22: 1-2: God vraagt Abraham om Isaak te offeren
Apocriefen
Jubileeën
Stof tot nadenken
Een voorbeeld is de verwijzing naar het boek van Samuel de Ziener, welke tot op de dag van vandaag niet gevonden is. In 1 Kronieken 29: 29-30 lezen we:
De geschiedenis van koning David is van begin tot eind opgetekend in de geschriften van de ziener Samuel, de profeet Natan en de schouwer Gad. Daarin staat zijn machtig koningschap beschreven en alles wat hij heeft meegemaakt, en de gebeurtenissen die in Israël en de andere koninkrijken hebben plaatsgevonden.
In de lange lijst is ook een boek opgenomen die Het boek van Abraham heet en die nog steeds vermist is. Wat er precies in dit boek beschreven is, is niet duidelijk. In referenties naar dit boek wordt gerept over openbaringen die Abraham kreeg van God.
Lange tijd werd er van uit gegaan dat de bijbel pas op schrift werd gesteld na de Babylonische gevangenschap en dat de basis ervoor de eeuwenlange mondeling doorgegeven verhalen waren. Die theorie werd echter geformuleerd voordat opgravingen in het Midden-Oosten aan het licht brachten dat het gebruik van het schrift al veel eerder dan 500 v.Chr. wijd verbreid was en niet voorbehouden aan alleen koningen. Wie zelf niet kon lezen en schrijven, kon de diensten van een opgeleide schrijver inhuren. Duizenden kleitabletten van 4000 tot 5000 jaar oud zijn gevonden, met teksten die zich niet beperken tot het bekrachtigen van een handelsovereenkomst, maar ook in de sfeer van het gezinsleven liggen. Archeoloog Wiseman stelde om die reden de hypothese op dat ook de bijbelverhalen reeds lang geleden op schrift waren gesteld en dat deze van generatie op generatie werden doorgegeven. Volgens hem hadden alle personages uit het Oude Testament hun eigen levensverhaal opgetekend. Tot op de dag van vandaag wordt zijn theorie nog niet algemeen aanvaard. Er duiken echter steeds vaker bewijzen op die wel degelijk duiden op een verslaglegging die ver in de tijd teruggaat.
Reeds in 2006 werd bij een opgraving in Israël een potscherf gevonden met een Hebreeuwse inscriptie die gedateerd werd op de 10e eeuw v.Chr. In 2008 werd op een locatie die geïdentificeerd was als het bijbelse Saäraïm (Jozua 15:36) nog een even oude potscherf gevonden met daarop een bijbelse tekst.
In de Dode Zeerollen (ontdekt rond 1947) werden talloze geschriften aangetroffen die niet in de bijbel voorkomen. Hieronder bevindt zich ook het 1Q Genesis Apocryphon. Hierin zijn verhalen opgenomen van enkele van de oudste voorvaderen, zoals Lamech, vader van Noach, Noach zelf en Abraham. Opvallend is dat de teksten in de eerste persoon geschreven zijn, wat aansluit bij de theorie van Wiseman. De teksten wijken niet af van de bijbel, echter geven wel meer details.
Alle informatie optellend is het bestaan van een Boek van Abraham wel aannemelijk. De exacte inhoud zal onbekend blijven tot dit boek of een latere kopie er van gevonden wordt. Tot die tijd wordt de inhoud voornamelijk bepaald door de fantasie van schrijvers.
In Abrahams mes gaat de auteur nader in op een wat onduidelijk punt in de bijbel en tevens geschilpunt met de islam. Welke zoon werd door Abraham geofferd, was dit Isaak, zoals de joden en christenen zeggen, of was het Ismaël, zoals de islamieten zeggen? De onduidelijkheid zit in het gebruik van de term eerstgeborene. Toen Abraham en Sara maar geen kinderen kregen, verwekte Abraham bij Hagar een zoon, Ismaël. Dit was daarmee zijn eerstgeboren zoon. Toen Ismaël ongeveer veertien jaar oud was, beviel Sara van Isaak. Gedreven door jaloezie stuurde ze Hagar met Ismaël weg. Er was een ingreep van God nodig om te voorkomen dat zij in de woestijn omkwamen van honger en dorst. Het is hiermee wel duidelijk dat Gods zegen op hen beiden heeft gerust.
In discussies tussen christenen en islamieten wordt door de laatsten beweerd dat de bijbel fouten bevat. Toen Abraham de oproep kreeg om zijn enige zoon te offeren, ging het niet over Isaak, maar over Ismaël, de eerstgeborene. De bijbel noemt hier weliswaar Isaak bij naam, maar dat was Abrahams tweede zoon. Tot aan zijn geboorte was Ismaël de enige zoon. De islamieten beweren dat hier sprake is van bijbelvervalsing, de namen zijn gewijzigd. Tevens wijzen ze op het belang van de eerstgeborenen, zoals benadrukt wordt in Deuteronomium 21:15-17; aan het recht van de eerstgeborene valt niet te tornen.
De joodse en christelijke tegenargumenten worden ook aan de bijbel ontleend, er wordt verwezen naar Genesis 17:21 waar God zegt Zijn verbond met Isaak voort te zetten. In Genesis 21:12 wordt duidelijk gesteld dat God alleen de nakomelingen van Isaak telt als nageslacht van Abraham.
Met de huidige bekende geschriften zal de discussie blijven voortbestaan. De schrijver van Abrahams mes heeft daar op ingespeeld door een manuscript te laten opduiken waar het verhaal van Abraham zelf in staat. Omdat dit een potentieel zeer gevaarlijke inhoud voor joden en christenen kan inhouden, wordt er fanatiek gejaagd op dit document.
Links
Recensie op Crimezone
Overzicht van verloren bijbelse boeken (Engelstalig)
Hypothese van Wiseman (Wikipedia, Engelstalig)
Beschreven potscherven uit de 10e eeuw v.Chr. (Engelstalig)
Analyse van de discussie over het offer
Islamitische kijk op het offer
Boeken met verwant thema
De verborgen kleitabletten - Julia Navarro
Het laatste testament - Sam Bourne
Het Mozes mysterie - Harry Tenholter
