Auteur: Lynn Sholes & Joe Moore
Oorspronkelijke titel: The grail conspiracy
Uitgeverij Karakter (www.karakteruitgevers.nl)
Terwijl journaliste Cotten Stone voor een reportage in Irak is, raakt ze bij toeval verzeild op een archeologische opgraving. Een stervende man drukt haar een kistje in handen en geeft haar de opdracht mee om de inhoud veilig te stellen en bepaalde toekomstige gebeurtenissen tegen te houden.
Terug in Amerika zoekt Cotten hulp bij een priester met de nodige kennis van archeologie. Ze ontdekken dat het kistje niets minder bevat dan de heilige graal, de beker van het laatste avondmaal en tevens gebruikt om het bloed van Christus bij de kruisiging op te vangen. Ze brengen de graal naar het Vaticaan, waar het voorwerp wordt geacht veilig te zijn. Niets is minder waar, de graal verdwijnt en vervolgens is Cotten haar leven niet meer zeker. Waarom weet ze niet en daarom gaat ze op zoek naar de motieven van degenen die de graal hebben. Steeds meer aanwijzingen duiden er op dat er een duivelse organisatie aan het werk is die niets minder dan het klonen van Christus voor ogen heeft en via deze valse messias de macht in de wereld wil overnemen. Kan Cotten de wereld behoeden voor dit onheil?
Bijbelse connectie
Het boek Het Graal complot heeft een relatie met het laatste avondmaal, de kruisdood en de wederkomst van Jezus Christus.
In Matteüs is te lezen dat Jezus het pesachmaal gebruikt samen met zijn leerlingen. Hierbij wordt beschreven hoe Hij een beker wijn laat rondgaan en dit vergelijkt met Zijn bloed. Dit bloed wordt vergoten ter vergeving van de zonden van de mensheid. Naast dit figuurlijke bloed wordt slechts op 2 plaatsen gerept over echt bloed. Als Jezus zit te bidden in het Hof van Getsemane, vallen zweetdruppels als bloed op de grond. Er vloeit ook bloed, vermengd met water, als Jezus aan het kruis hangt en door een Romeinse soldaat in Zijn zijde wordt gestoken. De beschrijving van de kroning met doornen, de geseling en de kruisiging met de spijkers geven geen details. Dat heeft schilders door de eeuwen heen er niet van weerhouden om ook hier het nodige bloed bij te schilderen.
De avondmaalsbeker komt verder in de bijbel niet meer voor. In de latere legendevorming rondom deze beker, ook wel graal genoemd, speelt Jozef van Arimatea nog wel een rol. In de bijbel wordt hij genoemd als geheime leerling die na de kruisdood van Jezus naar Pontius Pilatus gaat en hem om het lichaam vraagt. Het verzoek wordt gehonoreerd en Jezus wordt in het rotsgraf van Jozef gelegd. Om te weten hoe het verder met Jozef van Arimatea ging zijn we aangewezen op de apocriefe Handelingen van Pilatus. Jozef wordt door de joden gevangengezet in een huis zonder ramen en met bewakers voor de verzegelde deur. Als ze Jozef naar de synagoge willen brengen, blijkt de cel leeg te zijn terwijl de zegels nog intact zijn. Later treffen ze Jozef aan in Arimatea en brengen hem weer terug naar Jeruzalem. Daar vertelt hij dat hij in zijn cel bezoek kreeg van de opgestane Jezus Christus, die hem op miraculeuze manier eerst verplaatste naar het lege graf waarin alleen het linnen nog lag en daarna naar zijn eigen huis in Arimatea.
In het Graal complot wordt ook gespeculeerd op gebeurtenissen rondom de wederkomst van Jezus Christus. Allerlei tekenen van de eindtijd worden beschreven in Openbaringen. Er zal hongersnood zijn, oorlog en de gelovigen zullen onderdrukt worden. Ook zullen er valse profeten komen die beweren de wedergekomen Christus te zijn en die velen zullen misleiden. Dit wordt gezien als het werk van de anti-christ, die probeert de macht over de wereld te verkrijgen.
De Nieuwe Bijbelvertaling, Nieuwe Testament
Matteüs 26:26-29, het laatste avondmaal
Lucas 22:44, Jezus zweet druppels als bloed
Johannes 19,34, Jezus wordt aan het kruis met een lans gestoken
Matteüs 24:3-28, valse profeten zullen velen misleiden
Apocriefen
Handelingen van Pilatus, Jozef ontmoet de opgestane Jezus
Stof tot nadenken
Om de ridderromans en het voorkomen van de graal te begrijpen, is het belangrijk om meer te weten over het leven in Europa rond 1200. In die tijd ontstond een nieuwe sociale klasse, de ridders. Zij waren veelal in dienst van een landheer en als ze niet vochten, dan bewerkten ze hun land. Een ander belangrijk aspect is dat het dagelijkse leven doordrenkt was met religie; men was permanent bezig met de vraag hoe een plaatsje in de hemel veiliggesteld kon worden. Het was ook de tijd van de kruistochten en men vocht maar al te graag in het Heilige Land voor de goede zaak en vooral het ticket naar de hemel. Relieken speelden ook een belangrijke rol bij het verkrijgen van vergiffenis voor zonden. Sinds Helena, de moeder van Constantijn de Grote, naar het Heilige Land was vertrokken en daar het Ware Kruis had gevonden, was er een heuse jacht ontstaan op relieken. Men vond de meest uiteenlopende zaken en Constantinopel werd de plaats waar het grootste deel van de relieken werd bewaard. In Europa werd begerig naar deze schatten gekeken. Iedere kerk die aanzien wilde verwerven had een bijzondere reliek nodig. Aanzien stond gelijk aan het aantrekken van veel pelgrims en dat stond weer gelijk aan grote inkomsten. Naast giften werd vooral geld verdiend met de verkoop van aflaten waarbij zonden werden vergeven en het plaatsje in de hemel weer iets dichterbij was gekomen.
In 1204 werd voor de vierde keer een kruistocht georganiseerd. Deze verliep echter heel anders dan gepland. Het Heilige Land werd niet bereikt, de vloot met kruisvaarders kwam niet verder dan Constantinopel. Door verschil van mening tussen de paus in het westen en de patriarch in het oosten, werden de grieks-orthodoxen weggezet als afvalligen en was het toegestaan om de stad te plunderen en de relieken naar Europa te verschepen. Om het verdelen van de relieken eerlijk te laten verlopen werd Garnier, bisschop van Troyes, aangesteld. Deze zorgde er voor dat een aantal relieken, waaronder de beker van het laatste avondmaal, in Troyes (de woonplaats van Chrétien) terechtkwamen. Het is heel goed denkbaar dat de graal op deze manier in de ridderroman terecht is gekomen.
De geschriften waarin ridders talrijke avonturen beleefden en werden neergezet als personen met een christelijke moraal waren bijzonder populair. Na de eerste graalroman volgden er nog vele. De beker was onlosmakelijk verbonden met de uitspraken van Jezus die tijdens het laatste avondmaal had gezegd dat de wijn gelijk was met Zijn bloed, wat werd vergoten tot vergeving van zonden. Het was dan ook slechts een kleine stap om het bloed van Christus aan de graal toe te voegen.
De eerste schrijver die de aandacht van de ridders naar de graal zelf verplaatst is Robert de Boron. Zijn verhaal verschijnt rond 1200 en bij hem is de graal de beker die gebruikt werd bij het laatste avondmaal. Omdat van zijn oorspronkelijke manuscript niet alles bewaard is gebleven en hij diverse navolgers had, zijn er verschillende varianten in omloop over hoe het bloed van Jezus in de graal terechtkwam. Volgens de apocriefe Handelingen van Pontius Pilatus wordt de gevangen genomen Jozef van Arimatea bezocht door de opgestane Jezus. Dit verhaal wordt uitgebreid met de overhandiging van de heilige graal met daarin het bloed van Christus. Er zijn diverse verklaringen voor hoe het bloed hier in terechtkwam. Jozef zelf zou dit bloed hebben opgevangen nadat de Romeinse soldaat de zijde van Jezus met een speer doorboorde. In een andere variant was het Nicodemus die het bloed opving. Nog weer een andere variant beschrijft hoe het bloed tijdens de graflegging wordt opgevangen. Hoe het ook zij, vanaf deze middeleeuwse romans bevat de heilige graal ook het bloed van Christus, zijn er al eeuwenlang mensen naar op zoek en zijn al ook al heel wat schrijvers geweest die er romans, thrillers of documentaires over gemaakt hebben. Zolang de graal niet gevonden wordt zal deze stroom literatuur niet opdrogen.
Links
Recensie op Crimezone
De heilige graal op Wikipedia
De heilige graal op Wikipedia (Engelstalig, uitgebreider)
De heilige graal op katholiek.nl
De graalroman van Chrétien de Troyes
Middeleeuwse Nederlandse graalroman
BBC documentaire over de heilige graal op YouTube (Engelstalig)
Boeken met verwant thema
De tweede verlosser - Tomas Ross
De Da Vinci Code - Dan Brown
Erfgename van de graal – Tom Harper
